Η διαχείριση του χειρότερου φόβου
Της Τασούλας Καραϊσκάκη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/)
Το 1/3 των Ελλήνων ζει με λιγότερα από 470 ευρώ μηνιαίως. Αλλά και το 60% των υπολοίπων ζει με τον φόβο ότι μία ημέρα θα ξυπνήσουν πάμφτωχοι (σήμερα η φτώχεια φοβίζει τους Ελληνες περισσότερο από την εγκληματικότητα -για χρόνια ο υπ’ αριθμόν 1 «εφιάλτης»- και την αρρώστια), λόγω κάποιου αιφνιδίου συμβάντος, όπως ατύχημα ή απόλυση σε ώριμη ηλικία.
Κάτι διόλου απίθανο, αφού η ανεργία διογκώνεται. Από 27,4% σήμερα, το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας τα τελευταία 30 χρόνια σε χώρα του δυτικού κόσμου, θα φτάσει στο 34% το 2016 (έρευνα Ινστιτούτου ΓΣΕΕ), δηλαδή οι άνεργοι από 1,4 εκατ. θα φτάσουν τα 1,8 εκατ. Αυτή τη στιγμή περισσότερα από 7 εκατ. άτομα είναι εκτός αγοράς εργασίας. Σύμφωνα με την έκθεση του Ενιαίου Συστήματος Ελέγχου και Πληρωμών Συντάξεων για τον μήνα Οκτώβριο, 1,4 εκατ. είναι άνεργοι, 3,3 εκατ. μη οικονομικά ενεργοί, 2,7 εκατ. συνταξιούχοι και μόνο 3.628.421 άτομα εργάζονται. Για να δημιουργηθούν ένα εκατ. θέσεις εργασίας και να φτάσουμε στα επίπεδα απασχόλησης του 2008, θα χρειαστούν 20 χρόνια... Στο μεταξύ, τα προγράμματα πρόνοιας είναι πλήρως αναποτελεσματικά. Mόνο το 17% των ατόμων που δήλωσαν άνεργοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας στην Ελλάδα (έκθεση ΟΟΣΑ· το αντίστοιχο ποσοστό στην Πορτογαλία είναι 26% και στη Γαλλία 53%). Ενώ η Ελλάδα είναι η δεύτερη χειρότερη χώρα στον αναπτυγμένο κόσμο για να γεράσει κανείς...
Η εξαπλούμενη ανέχεια και η υποψία ότι δεν θα έρθει γρήγορα «άσπρη μέρα» -έκθεση της Oxfam εκτιμά ότι οι μεγάλες περικοπές στην κοινωνική ασφάλιση, την υγεία, την παιδεία θα εγκλωβίσουν γενιές Νοτιοευρωπαίων στη φτώχεια, αν δεν υπάρξει άμεσα δικαιότερη φορολόγηση και δραστική μείωση της φοροδιαφυγής- αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την πολιτική σταθερότητα. Οι άνεργοι χωρίς επίδομα, οι συνταξιούχοι που δεν μπορούν να ζήσουν με τη σύνταξή τους, οι ημιαπασχολούμενοι μεροκαματιάρηδες, οι κατεστραμμένοι επιχειρηματίες, οι νέοι που σπούδασαν και δεν έζησαν ακόμη, τι πολιτικές επιλογές θα κάνουν; Οι πολίτες που έχουν μπουχτίσει από τη διαφθορά, την ατιμωρησία, την αναξιοκρατία, πώς θα αντιδράσουν; Οι ιδέες του ορθού λόγου θα ενωθούν σε μια νέα κοινωνική δυναμική, ώστε η αποσύνθεση να μην προεξάρχει των νόμων της ζωής ή η διαμαρτυρία θα γίνει σιδηρογροθιά και λεπίδι; Στο πρόσωπο ποιου τυράννου θα δουν τον απελευθερωτή; Ο λαϊκισμός, με τη δημαγωγική εκμετάλλευση των κρίσεων και τις μαγικές λύσεις στα δυσεπίλυτα προβλήματα, καιροφυλακτεί. Τρεφόμενος από τον συλλογικό φόβο για το αύριο, την άβυσσο που ανοίγεται σε κάθε βήμα, την απελπισία που γεννά το ξέφτισμα του ονείρου της ευημερίας, την πνευματική και ηθική κατάπτωση. Οι τοίχοι της απόγνωσης έχουν ψηλώσει τόσο που έχουν κρύψει τον παράδεισο.
Πώς θα διαχειριστούν οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας τη «βόμβα» που βρέθηκε στα χέρια τους; Τα σχέδια για δίκαιη κατανομή των βαρών και κοινωνικές διεξόδους παραμένουν σχέδια, θεωρία, αφού η πίεση για οικονομικό συμμάζεμα και αλλαγή είναι τόσο συντριπτική, που τα μέτρα καταλήγουν να είναι πάντα «οριζόντια». Και όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, δεν υπάρχει τίποτε πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των άνισων.
Οι αριθμοί δεν ευημερούν, είναι προφανές. Ομως η πολιτική βούληση είναι ισχυρότερη από τους αριθμούς.
